Sinh con là thiên chức cao cả nhưng cũng để lại nhiều thay đổi trên cơ thể phụ nữ, đặc biệt là vóc dáng. Sau sinh, không ít mẹ cảm thấy tự ti vì vòng eo to, bụng chảy xệ, cân nặng khó giảm. Vậy sau sinh bao lâu thì lấy lại vóc dáng? Có cách nào an toàn để nhanh chóng sở hữu vóc dáng thon gọn mà không ảnh hưởng sức khỏe, sữa cho bé? Cùng Drdinhyduoc tìm hiểu chi tiết ngay sau đây.
Trong suốt thai kỳ, cơ thể người mẹ trải qua nhiều biến đổi để nuôi dưỡng thai nhi. Sau sinh, các cơ quan phải điều chỉnh để trở lại trạng thái bình thường, nhưng quá trình này không diễn ra ngay lập tức. Những thay đổi thường gặp ở mẹ sau sinh bao gồm:
Tử cung giãn rộng: Mất khoảng 4-6 tuần để tử cung co hồi về kích thước trước khi mang thai.
Nội tiết tố thay đổi: Estrogen, progesterone giảm mạnh, ảnh hưởng chuyển hóa mỡ và khả năng giữ cân.
Cơ thành bụng giãn rộng: Vùng cơ bụng bị kéo căng trong thai kỳ, sau sinh còn lỏng lẻo.
Tích tụ mỡ thừa: Cơ thể có xu hướng dự trữ năng lượng để đảm bảo sữa cho bé.
Da bụng rạn, chùng nhão: Đặc biệt ở mẹ tăng cân nhiều hoặc thai to.
2. Bao Lâu Sau Sinh Thì Cơ Thể Hồi Phục?
Trong 6 tuần đầu sau sinh, cơ thể bắt đầu dần hồi phục, nhưng vẫn còn mệt mỏi, chưa nên tập luyện nặng.
Từ 2-3 tháng sau sinh, nhiều mẹ đã thấy cân nặng giảm nhẹ, tử cung co gần như hoàn toàn, có thể bắt đầu tập luyện nhẹ.
Khoảng 6 tháng sau sinh, cơ thể ổn định hơn, hormone cân bằng dần, nếu chăm sóc đúng cách, vóc dáng sẽ cải thiện đáng kể.
Tuy nhiên, mỗi người sẽ có tốc độ hồi phục khác nhau. Mẹ sinh mổ thường cần thời gian lâu hơn mẹ sinh thường.
Các chuyên gia sản phụ khoa và dinh dưỡng cho biết, việc lấy lại vóc dáng sau sinh không thể nóng vội, vì cơ thể người mẹ cần thời gian để hồi phục toàn diện cả bên trong lẫn bên ngoài. Quá trình này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cách sinh, cân nặng trước và trong thai kỳ, cơ địa, chế độ chăm sóc sau sinh, cũng như việc mẹ có nuôi con bằng sữa mẹ hay không.
Từ 2-6 tháng sau sinh được coi là giai đoạn “vàng” để mẹ bắt đầu áp dụng các biện pháp cải thiện vóc dáng. Khi đó, cơ thể đã qua giai đoạn hồi phục ban đầu, tử cung gần như co lại hoàn toàn, hormone dần ổn định, cho phép mẹ vận động nhẹ và điều chỉnh chế độ ăn uống để giảm mỡ hiệu quả.
Trong giai đoạn này, nếu áp dụng ăn uống lành mạnh kết hợp các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga, cơ thể sẽ dễ dàng tiêu hao mỡ thừa, đặc biệt ở vùng bụng, đùi, hông. Hơn nữa, hormone prolactin khi cho con bú vẫn còn ở mức cao, hỗ trợ tiêu hao năng lượng, giúp giảm cân tự nhiên.
Tuy nhiên, mẹ tuyệt đối không nên giảm cân cấp tốc hay ép cân bằng cách bỏ bữa, nhịn ăn, dùng thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc. Những biện pháp này không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ, làm suy giảm chất lượng sữa, mà còn có thể dẫn đến rối loạn chuyển hóa, mệt mỏi, trầm cảm sau sinh.
Mỗi người sẽ có tốc độ hồi phục và giảm cân khác nhau. Có mẹ chỉ cần 3-4 tháng để lấy lại vóc dáng, nhưng cũng có mẹ cần 6 tháng đến 1 năm, nhất là nếu tăng cân nhiều khi mang thai, ít vận động hoặc phải chăm con toàn thời gian.
Lưu ý: Quá trình lấy lại vóc dáng còn phụ thuộc lớn vào:
Số cân mẹ tăng trong thai kỳ: nếu tăng >15kg sẽ cần nhiều thời gian hơn.
Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt sau sinh.
Cơ địa: có người dễ giảm cân tự nhiên, nhưng cũng có người thuộc tạng khó giảm mỡ.
Việc cho con bú: cho con bú hoàn toàn có thể hỗ trợ mẹ giảm 0.5-1kg/tháng.
Quan trọng nhất, mẹ hãy lắng nghe cơ thể, giảm cân từ từ, ưu tiên sức khỏe của bản thân và bé. Một cơ thể khỏe mạnh, tinh thần lạc quan mới là nền tảng để mẹ hồi phục tốt, chăm sóc con chu đáo và duy trì sữa cho bé.
4. Những Phương Pháp Hỗ Trợ Lấy Lại Vóc Dáng Sau Sinh
Để giảm cân an toàn, duy trì sức khỏe và đủ sữa cho bé, giúp lấy lại vóc dáng sau sinh mẹ nên kết hợp các phương pháp sau:
1. Ăn uống hợp lý, khoa học
Chia nhỏ 5-6 bữa/ngày thay vì 3 bữa lớn.
Ưu tiên thực phẩm giàu protein (thịt nạc, cá, trứng), rau xanh, trái cây ít ngọt.
Hạn chế tinh bột nhanh (bánh kẹo, nước ngọt), thay bằng tinh bột chậm (yến mạch, gạo lứt).
Uống đủ 2-2.5 lít nước/ngày.
2. Vận động nhẹ phù hợp
Đi bộ nhẹ, yoga sau 4-6 tuần (sinh thường) hoặc 6-8 tuần (sinh mổ).
Tập trung các bài phục hồi cơ sàn chậu, cơ bụng sâu, tránh tập gập bụng sớm có thể làm tách cơ bụng nặng hơn.
3. Cho con bú đúng cách: Vừa nuôi con bằng sữa mẹ, vừa tiêu hao 500-700 calo/ngày, hỗ trợ giảm cân tự nhiên.
4. Ngủ nghỉ hợp lý: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể hồi phục, giảm căng thẳng – yếu tố ảnh hưởng lớn đến quá trình giảm mỡ.
5. Có Nên Dùng Nịt Bụng Sau Sinh?
Nịt bụng (gen bụng) là phụ kiện quen thuộc được nhiều mẹ sau sinh sử dụng với mong muốn giúp vòng eo nhanh gọn, da bụng bớt chùng nhão. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách đeo nịt bụng đúng thời điểm và đúng phương pháp, dẫn đến những tác hại không mong muốn.
Lợi ích của việc dùng nịt bụng sau sinh đúng cách: hỗ trợ cố định thành bụng, giúp cơ bụng đang giãn nở thu gọn dần, hạn chế tình trạng da bụng chảy xệ, chùng nhão Giúp mẹ cảm thấy gọn gàng, tự tin hơn khi mặc quần áo.
Tuy nhiên, nịt bụng không phải “phép màu”, và nếu lạm dụng hoặc sử dụng sai cách có thể gây:
Cản trở tuần hoàn máu, dễ tụ dịch, gây sưng phù vùng bụng.
Chèn ép cơ quan nội tạng, gây khó chịu, đau lưng, đau dạ dày, khó thở.
Làm vết thương (nếu sinh mổ) lâu lành, dễ viêm nếu đeo sớm khi chưa khô vết mổ.
Thời điểm an toàn để bắt đầu nịt bụng:
Với mẹ sinh thường, có thể bắt đầu đeo sau khoảng 4 tuần, khi cơ thể đã qua giai đoạn hậu sản ban đầu.
Với mẹ sinh mổ, cần chờ vết mổ liền sẹo, khô hoàn toàn, không còn tiết dịch, không đau (thường 6-8 tuần sau sinh), mới nên bắt đầu đeo.
Trước khi dùng, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ sản khoa nếu có tiền sử bệnh nền (cao huyết áp, tim mạch, bệnh lý hô hấp) vì nịt bụng có thể không phù hợp.
Hướng dẫn đeo nịt bụng đúng cách:
Bắt đầu từ 1-2 giờ mỗi ngày, sau đó tăng dần 1 giờ mỗi tuần nếu cơ thể thoải mái, không khó thở, không đau.
Chọn loại nịt bụng mềm, co giãn tốt, phù hợp kích thước cơ thể, tránh loại quá cứng hoặc quá nhỏ gây ép mạnh.
Đeo ban ngày, không nên nịt khi ngủ để tránh chèn ép nội tạng kéo dài.
Vệ sinh nịt bụng thường xuyên, giặt sạch, phơi khô để tránh ẩm mốc, gây kích ứng da.
Không phụ thuộc hoàn toàn vào nịt bụng. Để đạt hiệu quả, cần kết hợp chế độ ăn uống khoa học, vận động nhẹ nhàng, tránh ngồi hoặc nằm một chỗ quá lâu.
Trong nhiều trường hợp, dù mẹ đã áp dụng đủ các biện pháp giảm mỡ sau sinh như ăn uống khoa học, tập luyện đều đặn, đeo nịt bụng đúng cách, nhưng tình trạng bụng chùng nhão, mỡ thừa cứng đầu vẫn không cải thiện rõ rệt. Đặc biệt, vấn đề này thường gặp ở các mẹ:
Đã trải qua 2-3 lần sinh nở khiến cơ bụng yếu, khả năng đàn hồi kém.
Tăng cân quá nhiều trong thai kỳ (trên 15-20kg), da bụng bị kéo giãn quá mức, rạn nhiều, không thể tự co hồi.
Bị tách cơ bụng (diastasis recti) – tình trạng hai dải cơ bụng tách xa nhau khiến bụng nhô ra như vẫn còn bầu, rất khó cải thiện chỉ với tập luyện.
Trường hợp cơ địa khó giảm mỡ, hoặc mỡ tích tụ dạng xơ cứng, không đáp ứng các phương pháp không xâm lấn như massage, sóng RF.
Khi đó, mẹ có thể cân nhắc các phương pháp thẩm mỹ chuyên sâu như:
Hút mỡ bụng (Liposuction): Là phương pháp loại bỏ trực tiếp lớp mỡ dưới da bằng ống hút chuyên dụng. Hút mỡ có thể giảm từ 5-7cm vòng eo sau một lần thực hiện, giúp bụng thon gọn, cải thiện rõ rệt vóc dáng. Hiện nay, công nghệ hút mỡ hiện đại như Vaser, Body Jet giúp hạn chế tổn thương mô, ít sưng đau, hồi phục nhanh.
Tạo hình thành bụng: Phù hợp với mẹ bị da bụng chảy xệ nhiều, nhăn nhúm, rạn sâu hoặc cơ bụng bị tách rộng. Phẫu thuật sẽ cắt bỏ phần da thừa, khâu tái tạo cơ thành bụng, giúp bụng phẳng, săn chắc hơn. Đôi khi bác sĩ có thể kết hợp vừa tạo hình, vừa hút mỡ để đạt hiệu quả tối ưu.
Điều kiện an toàn để mẹ sau sinh can thiệp thẩm mỹ:
Thời gian sau sinh: Đã qua ít nhất 6 tháng (với sinh thường) hoặc 8-12 tháng (với sinh mổ) để cơ thể hoàn toàn hồi phục, hormone ổn định, vết mổ cũ (nếu có) lành sẹo.
Cân nặng ổn định: Duy trì chỉ số BMI hợp lý trong ít nhất 2-3 tháng gần nhất, không còn biến động lớn về cân nặng.
Không có kế hoạch mang thai sớm: Sau phẫu thuật tạo hình bụng, nếu mang thai lại sớm sẽ làm mất hiệu quả, nguy cơ bụng giãn rộng trở lại. Tốt nhất chỉ can thiệp khi dự định không sinh thêm con trong 1-2 năm tới.
Được bác sĩ chuyên khoa thẩm mỹ đánh giá kỹ: Khám lâm sàng, làm các xét nghiệm tiền phẫu cần thiết (tổng phân tích máu, chức năng đông máu, siêu âm bụng…), đảm bảo đủ điều kiện sức khỏe để gây mê, phẫu thuật an toàn.
Lưu ý quan trọng:
Dù hút mỡ hay tạo hình thành bụng đều là phẫu thuật can thiệp, đòi hỏi thực hiện ở bệnh viện thẩm mỹ được cấp phép, bác sĩ chuyên khoa nhiều kinh nghiệm để giảm thiểu rủi ro.
Sau phẫu thuật, mẹ cần tuân thủ chăm sóc hậu phẫu chuẩn: đeo gen nịt bụng, vệ sinh vết mổ, tái khám định kỳ, kiêng vận động mạnh, chế độ ăn giàu đạm và vitamin để hồi phục nhanh.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định kết hợp hút mỡ và khâu cơ bụng để vừa loại bỏ mỡ, vừa tái tạo thành bụng chắc khỏe, cho kết quả thẩm mỹ tối ưu
Sau sinh bao lâu thì lấy lại vóc dáng? Câu trả lời không có con số tuyệt đối, vì mỗi mẹ có cơ địa, tốc độ hồi phục và hoàn cảnh chăm con khác nhau. Tuy nhiên, từ 2-6 tháng sau sinh là giai đoạn vàng để bắt đầu các biện pháp lấy lại vóc dáng khoa học, kết hợp chế độ ăn uống hợp lý, vận động nhẹ nhàng và thói quen sinh hoạt lành mạnh.
Mẹ đừng quá nóng vội ép cân bằng những cách tiêu cực, bởi sức khỏe của mẹ và chất lượng sữa cho bé luôn là ưu tiên hàng đầu. Hãy kiên trì, lắng nghe cơ thể và lựa chọn phương pháp phù hợp để nhanh chóng lấy lại sự tự tin, năng lượng tích cực trong hành trình làm mẹ.
Nếu cần tư vấn về cách lấy lại vóc dáng, chăm sóc da bụng sau sinh hoặc phương pháp thẩm mỹ an toàn, mẹ có thể liên hệ Dr Định để được hỗ trợ chi tiết, cá nhân hóa theo tình trạng sức khỏe của mình.
